Αρχαίοι μύθοι. Από πού ν’ αρχίσει και που να τελειώσει κανείς. Με πρόσωπα και ιστορίες που ακούγονται το λιγότερο εξωφρενικές. Παρ’ όλα ταύτα, υπάρχει μιαν άποψη ότι ο κάθε ένας μύθος, έχει την απαρχή του σε μιαν αληθινή ιστορία. Η οποία με το πέρασμα του χρόνου και το ταλέντο των βάρδων, άλλαξε σε σημείο που να μην αναγνωρίζεται πλέον. Ή σχεδόν.
Αυτό το άρθρο αποκρυπτογραφεί δέκα από αυτούς, περιμένοντας με τεράστιο ενδιαφέρον τις απόψεις και τα σχόλιά σας.
- Η Μέδουσα
Ο μύθος μας λέει ότι η Μέδουσα είναι μια γοργόνα, ολόκληρη φυλή πλασμάτων, με τη μοναδική ικανότητα να μετατρέπει σε πέτρα όποιον κοιτάζει κατάματα. Το τέλος της έρχεται όταν ο Περσέας την αποκεφαλίζει.
Η Μέδουσα είναι μια πανέμορφη γυναίκα με υπέροχα μάτια, που ‘’πετρώνουν’’ όποιον τα κοιτάζει. Ο Περσέας, ένας ζηλόφθονος εραστής , δε μπορεί ν’ αντέξει την απόρριψη. Ή το γεγονός ότι το ερωτικό του αντικείμενο πολιορκείται από άλλους άντρες. Έτσι τη δολοφονεί, σφαλίζοντας τα υπέροχα μάτια της για πάντα. Με το μυαλό του να σαλεύει από την αποτρόπαια πράξη, κουβαλά παντού μαζί του το κεφάλι της.
- Η γέννηση του Περσέα.
Η μάνα του Περσέα, η Δανάη, είναι κλειδωμένη από τον πατέρα της, τον Ακρίσιο, σε ένα μπουντρούμι. Γιατί ο χρησμός λέει ότι ο Ακρίσιος θα πεθάνει από το χέρι του εγγονού του και στο βασιλιά δεν αρέσουν τα ρίσκα, έστω και τα υποθετικά. Ο Δίας, με τη μορφή χρυσής βροχής, διαπερνά το εμπόδιο του κελιού και γονιμοποιεί τη Δανάη.
Ο Ακρίσιος δεν είναι από βασιλική γενιά. Η Δανάη, η θετή του κόρη, είναι. Οπότε ο γιος της λογικά θα τον εκθρονίσει ή θα τον σκοτώσει, μιας και στην πραγματικότητά τους η ευαισθησία είναι άγνωστη λέξη. Επειδή όμως δε μπορεί να εκτελέσει τη βασιλοπούλα, προχωρά στην παλιά καλή λύση της φυλάκισης. Ο Δίας, που του αρέσει ν’ ανακατεύεται με φουστάνια και πολιτική, πληρώνει με μπόλικο χρυσάφι τους φύλακες του κελιού, ώστε να κάνουν τα στραβά μάτια και να γλιστρήσει στην αγκαλιά της Δανάης.
- Η σκύλα και η Χάρυβδη.
Σετ μυθικών τεράτων από την Οδύσσεια. Η Σκύλα με τα πολλά κεφάλια και τα κοφτερά δόντια που αρπάζει τυχαία, ναυτικούς από τα καράβια. Και η Χάρυβδη, που ρουφά και ξερνά νερό, βυθίζοντας κάθε πλεούμενο.
Η Σκύλα είναι μια σειρά από υποθαλάσσια κοφτερά βράχια. Όταν ένα πλοίο προσκρούει σε αυτά, κάποιοι ναύτες λόγω της πρόσκρουσης χάνουν την ισορροπία τους , σκοτώνονται από την πτώση και εξαφανίζονται στο βυθό, σαν κάτι να τους άρπαξε.
Η Χάρυβδη είναι μια θαλάσσια ρουφήχτρα, ένα maelstrom. Πλοία με πρωτόγονα μέσα πλοήγησης , είναι καταδικασμένα με το που μπαίνουν μέσα στην ακτίνα δράσης της.
- Τα χρυσά μήλα των Εσπερίδων
Σε έναν από τους άθλους του, ο Ηρακλής πηγαίνει στις μυθικές Εσπερίδες και γυρνά με χρυσά, καλλιεργήσιμα μήλα.
Οι Εσπερίδες συνδέονται με τα εσπεριδοειδή. Τα οποία στην αρχαιότητα καλλιεργούταν στην Ινδία και μαζί με άλλα πράγματα σαν το μετάξι και τα μπαχαρικά, αποτελούσαν μονοπώλιο. Στην ιστορία, ο Ηρακλής φέρνει στην Ελλάδα τα πορτοκάλια, διακαή πόθο των τοπικών εμπόρων. Και επειδή η ζωή αντιγράφει την τέχνη, το μετάξι ήρθε στην Ευρώπη από δύο βυζαντινούς καλόγερους που κρύψανε κουκούλια μεταξοσκώληκα στα κούφια μπαστούνια τους.
- Οι Κένταυροι.
Μισοί άνθρωποι, μισοί άλογα, βάρβαροι, πότες και τσαντίλες.
Ο Κένταυρος είναι η απεικόνιση του τέλειου ιππέα. Αυτού που όταν καλπάζει, γίνεται ένα με το άλογό του. Η περιοχή που κατοικοεδρεύουν, η Θεσσαλία, είναι πεδινή και εύφορη. Ιδανική για εκτροφή αλόγων αλλά και για εξάσκηση στην ιππασία. Όσο για το άγριο του χαρακτήρα, ήταν ίδιον των αλογατάρηδων φυλών. Βλέπε Κοζάκοι, βλέπε Μογγόλοι. Και οι άλλοι στο Game of Thrones.
- Οι γοργόνες.
Όχι αυτές που συγγενεύουν με τη Μέδουσα, οι άλλες. Θαλάσσια πλάσματα, μισές γυναίκες και μισά ψάρια. Ξαπλώνουν σε βράχια, χτενίζονται και κάνουν ηλιοθεραπεία τόπλες. Ενίοτε συνάπτουν ερωτικές σχέσεις με διερχόμενους ναυτικούς. Παρά τα εμφανή τεχνικά προβλήματα. Και χωρίς να τεκνοποιούν.
Οι γοργόνες είναι τα κορίτσια του λιμανιού που προσφέρουν ψυχαγωγία στους ναυτικούς, με το αζημίωτο. Ελαφροντυμένες για να διαφημίζουν το εμπόρευμα, με την ουρά να είναι κάποιο κοινό χαρακτηριστικό ρούχο ή αξεσουάρ ώστε να γίνει η αναζήτηση από τους πελάτες ευκολότερη. Τα παιδιά, οι καρποί του έρωτα, είτε εγκαταλείπονται είτε δε γεννιούνται ποτέ. Ακόμη και το όνομα προέρχεται από το γοργός. Γιατί αυτού του είδους ο έρωτας, τελειώνει γρήγορα.
- Οι Σειρήνες.
Άλλα διάσημα πλάσματα από την Οδύσσεια. Επικίνδυνες, σε αντίθεση με τις φιλικές γοργόνες. Όχι ιδιαίτερα όμορφες ή ανθρώπινες, πετάνε σα γλάροι γύρω από τα κατάρτια των πλοίων και με την υπέροχη φωνή τους μαγεύουν τους ναυτικούς. Οι οποίοι ξεχνάνε τα πάντα και μένουν μαζί τους. Εκτός από τις φορές που το πλοίο τσακίζεται στα βράχια γιατί κανείς δεν είναι στο τιμόνι.
Οι Σειρήνες είναι εκείνες οι κοπέλες, που με τα θέλγητρά τους κάνουν τους ναυτικούς να παρατήσουν τον τόπο τους και να εγκατασταθούν σ’ άλλη γη, σ’ άλλα μέρη. Όχι απαραίτητα ομορφότερες από τις κοπέλες ή τις συζύγους που αφήνουν πίσω αλλά αυτό που λέμε ‘’εξωτικές’’. Το καράβι που τσακίζεται στα βράχια συμβολίζει την καταστροφή της παλιά τους ζωής η οποία συμπαρασύρει και θυματοποιεί την όποια οικογένεια τους περιμένει στην πατρώα γη.
- Ο Τρωικός πόλεμος.
Το πρώτο ολοκληρωμένο μυθιστόρημα. Με λεπτομέρειες, αναδρομές, πολυδιάστατους χαρακτήρες, μακιαβελικές δολοπλοκίες, σκηνές δράσης, ρομάντζο, μαύρο χιούμορ και μαζί με την Οδύσσεια, μέρος ενός multiverse. Και όλα αυτά για τα μάτια μιας άπιστης γυναίκας.
Οι Τρώες είναι οι κύριοι των στενών του Ελλησπόντου. Το μοναδικό πέρασμα μεταξύ της μεσογείου και της μαύρης θάλασσας. Κέντρο διακομιδής εμπορευμάτων, κάτι σαν το Άμστερνταμ της αρχαιότητας, τους βοηθά να συλλέξουν τεράστιες ποσότητες χρυσού. Οι Έλληνες της ενδοχώρας, θεωρώντας αδικία να θαλασσοδέρνονται για να βγάλουν δύο δραχμές ενώ οι κοντοχωριανοί τους πλουτίζουν από τα διόδια, εκστρατεύουν εναντίον τους, στον πρώτο εμπορικό πόλεμο της ιστορίας. Πλήθος αναφορές του Ομήρου ενισχύουν αυτήν την άποψη. Η χαρακτηριστικότερη όλων, είναι η σκηνή ότι ο Διομήδης από τους Αχαιούς και ο Γλαύκος από τους Τρωάδες, ανταλλάσσουν δώρα. Του Διομήδη σύμφωνα με το συνάλλαγμα της εποχής κοστίζουν εννιά βόδια και του Γλαύκου εκατό.
- Ο Μινώταυρος.
Ακολουθώντας το αγαπημένο μοτίβο μισός άνθρωπος και μισός κάτι άλλο, φτάνουμε στο Μινώταυρο. Αποτέλεσμα διασταύρωσης δύο διαφορετικών ειδών, της Πασιφάης και ενός ταύρου, τριγυρνά στο λαβύρινθο και σκοτώνει την ώρα του, σκοτώνοντας Αθηναίους και Αθηναίες μια φορά το χρόνο.
Πολλοί υποστηρίζουν ότι το Μίνωας δεν ήταν όνομα αλλά τίτλος, κάτι σαν το Άνακτας. Ο Μίνωας που έχει κατακτήσει την Αθήνα, απαιτεί φόρο αίματος από τον υπόδουλο πληθυσμό και ρίχνει στην αρένα νέους και νέες, σε αγώνες μέχρι θανάτου. Ο διασημότερος μονομάχος της Κρήτης ονομάζεται Ταύρος. Και επειδή είναι ευνοούμενος του Μίνωα, τον φωνάζουν Μινώταυρο.
- Οι χειρογάστορες Κύκλωπες.
Ο διασημότερος Κύκλωπας και ο μόνος στον οποίο δεν έχει εφαρμογή το ρητό ‘’καλύτερα να σου βγει το μάτι παρά τ’ όνομα’’ είναι ο Πολύφημος. Που σαν τις γοργόνες, τους Κενταύρους και τις σειρήνες, ανήκει σε είδος. Αυτό των Κυκλώπων. Οι χειρογάστορες, μια υποκατηγορία Κυκλώπων, έχουν ως χαρακτηριστικό γνώρισμα τα κολλημένα στην κοιλιά, χέρια τους. Δεινοί τεχνίτες, κατασκευαστές πελώριων τειχών κατά την πρωτοϊστορική περίοδο που τιμήν ένεκεν, ονομάζονται κυκλώπεια.
Πρόκειται απλά για καλούς και γεροδεμένους τεχνίτες. Μικροί στο δέμας και με κοντά χεράκια, που τους επιτρέπουν να σηκώνουν τεράστια βάρη. Όπως ακριβώς οι σημερινοί αρσιβαρίστες. Ίσως πάλι να πρόκειται για παρατσούκλι. Μιας και με τα χέρια τους γεμίζουν την κοιλιά τους.