Η Επανάσταση δεν ξεκινά όταν δεν έχεις τίποτα να χάσεις. Ξεκινά όταν δε φοβάσαι να χάσεις ό,τι έχεις.

Καταλαβαίνω πόσο αιρετικό ακούγεται αυτό ιδιαίτερα εάν σκεφτούμε τη Γαλλική ή την Οκτωβριανή Επανάσταση. Αλλά μη σας νοιάζει, γίνεται αιρετικότερο (sic).

Οι προαναφερθείσες όπως και άλλες ξεκίνησαν όχι ως επαναστάσεις αλλά ως εξεγέρσεις. Ο λαός πεινούσε και όταν το στομάχι κόλλησε τόσο που ήθελε λοστό για να ξεκολλήσει, έριξε την εξουσία.

Αυτό όμως έγινε χωρίς κάποια ιδιαίτερη προετοιμασία κι επίσης με τη λογική «τι είχαμε τι χάσαμε». Γι’ αυτό άλλωστε μόλις λίγδωσε το άντερο στη μεν Γαλλία κατσικώθηκε ο Ναπολέων στη δε Σοβιετική Ένωση, ο Στάλιν.

Αντίθετα ο Σπάρτακος και οι άλλοι σκλάβοι μονομάχοι, πολέμησαν εναντίον της Ρώμης για να κερδίσουν την ελευθερία τους. Κάτι που, μεταξύ μας, δε θα βελτίωνε τις συνθήκες διαβίωσής τους. Πρώτες μούρες ήταν, φαγητό, ποτό και γυναίκες είχαν, βασικά στο 1% της αρχαίας Ρώμης ανήκαν.

Όμως, τους έλειπε το θεμελιώδες δικαίωμα της αυτοδιάθεσης και της αυτοδιαχείρισης. Το «θέλω μπαίνω θέλω δε μπαίνω» που λέει και ο Καζαντζάκης. Και ήταν τέτοια η έλλειψή του ώστε να διακινδυνεύσουν και τελικά να θυσιάσουν τη ζωή τους.

Έτσι και στην Ελλάδα. Κατά το 19ο αιώνα η Οθωμανική Αυτοκρατορία (η μόνη Αυτοκρατορία που δεν προσέφερε απόλύτως τίποτα στον κόσμο) δε θύμιζε ούτε στο ελάχιστο εκείνη του 1500 όπου οι πασάδες κυνηγούσαν, κυριολεκτικά, Χριστιανούς για σπόρ.

Οι υπήκοοι δεν ήταν πλέον σκλάβοι να πωλούνται και ν’ αγοράζονται, η ανεξιθρησκεία εφαρμοζόταν, το εμπόριο άνθιζε, καλά σε γενικές γραμμές.

Αλλά, δεν ήταν ελεύθεροι. Και αν λόγω συνθηκών ήταν ελεύθεροι, δεν ήταν ανεξάρτητοι.

Κάποιος άλλος καθόριζε τη ζωή τους και αποφάσιζε σύμφωνα όχι απλά με τα συμφεροντά του, με το πώς ξύπνησε το πρωί, τι θα τους συμβεί την υπόλοιπη μέρα. Και αυτό, η έλειψη της ελεύθερης βούλησης, βαραίνει περισσότερο στη ζυγαριά από την οικονομική σταθερότητα.

Όχι όλους βέβαια. Σε κάθε περίπτωση θα βρεθούν εκείνοι που έχουν βολευτεί και απολαμβάνουν είτε υλικά αγαθά είτε τιμές που μια Επανάσταση θα τους τα στερήσει.

Μιλάμε για τους άλλους, όσους νιώθουν ένα βάρος στην ψυχή τους κάθε φορά που βλέπουν τον «αφέντη» να χαμογελάει αυτάρεσκα. Αυτοί είναι που γίνονται επαναστάτες για εμάς και τρομοκράτες για το καθεστώς.

Και αυτοί, είναι οι πλέον επικίνδυνοι διότι αν είσαι διατεθειμένος να δώσεις ό,τι έχεις για να κερδίσεις ό,τι θέλεις, ποιος αλήθεια μπορεί να σε σταματήσει;