Ο George Orwell ήταν Βρετανός συγγραφέας ο οποίος μέσα στα 47 μόλις χρόνια που έζησε, άφησε παρακαταθήκη στην ανθρωπότητα δύο τεραστίας λογοτεχνικής και (κυρίως) κοινωνικής σημασίας έργα.
Μιλάμε φυσικά για τη «Φάρμα των ζώων» και το «1984». Δύο βιβλία των οποίων τους τίτλους και την υπόθεση γνωρίζουν όλοι, έστω και αν δεν τα έχουν διαβάσει ποτέ. Το δεύτερο δε, έχει ξεφύγει από τη σφαίρα της λογοτεχνίας και έχει περάσει στη σφαίρα των μιμιδίων (memes στα Ελληνικά).
Και αυτό διότι λέγοντας απλά 1984 (παρόμοιοι όροι ο «Οργουελιανός» και «ο Μεγάλος Αδελφός»), περιγράφουμε μία κοινωνία στην οποία οι πάντες και τα πάντα παρακολουθούνται 24/7 με σκοπό τη χειραγώγηση του πλήθους. Ή τουλάχιστον περιγράφαμε.
Ο αόριστος είναι συνειδητός μιας και αν δεν το έχετε πάρει ακόμη χαμπάρι, εδώ και αρκετό καιρό οι ως άνω όροι έχουν πάψει να χρησιμοποιούνται από το ευρύ κοινό και κυρίως από εκείνους οι οποίοι τους είχαν ψωμοτύρι. Ξέρετε για ποιους μιλάω, για εκείνους που κάποτε μόλις άκουγαν τη φράση «παραβίαση προσωπικών δεδομένων» πέταγαν φλόγες σαν το δράκο του Άη-Γιώργη και τώρα είναι απλά Τρίτη.
Αυτό φυσικά οφείλεται κατά τη γνώμη της ομάδας της Καινής Εποχής, σε δύο λόγους. Πρώτον ότι τα social media έχουν μετατρέψει το φυσικό πρόσωπο σε προβαλλόμενη εικόνα, διαλύοντας ταυτόχρονα την κλασική έννοια της προσωπικής ζωής και της ιδιωτικότητας. Όπως λέει και το αστείο, κάποτε κρατούσαμε ημερολόγια και θυμώναμε εάν κάποιος τα διάβαζε. Τώρα κρατούμε ιντερνετικά ημερολόγια και θυμώνουμε αν κάποιος δεν τα διαβάσει.
Δεύτερον, ο κάθε πολεμιστής του πληκτρολογίου, ο κάθε SJW, ακόμη και ο κάθε «η Νέα Τάξη πραγμάτων-Ιλλουμινάτι-Τσιπάκια-αεροδρόμιο του Ντένβερ» χρησιμοποιεί ακριβώς τις τακτικές οι οποίες περιγράφονται στο «1984» ούτως ώστε να εντοπίσει τους «εχθρούς». Ήτοι ανελέητη παρακολούθηση σε όλα τα social media, καταγραφή δεδομένων και ομαδοποίηση αναλόγως του περιεχομένου που αναρτάται. Ελπίζω να έχετε ήδη πιάσει τη λεπτή ειρωνεία σε όλο αυτό.
Εδώ υπάρχει ο αντίλογος ότι δεν πρόκειται ακριβώς για παρακολούθηση αλλά περισσότερο γι’ ανίχνευση μιας και τα social media είναι αφενός ανοιχτές πλατφόρμες και αφετέρου ο καθένας ανεβάζει ελεύθερα ό,τι θέλει. Δύο παρατηρήσεις επ’ αυτών. Α, σχετικά ελεύθερα πλέον και Β, οι ανοιχτές όντως πλατφόρμες έχουν μηχανές αναζήτησης και λέξεις κλειδιά οι οποίες κατευθύνουν κάποιον, παρά τη θέλησή μας, στο περιεχόμενό μας.
Όσο για το τι κάνουμε; Τίποτα, μια παρατήρηση είναι όλο αυτό.