Κατά καιρούς στο διαδίκτυο ανακυκλώνονται κάποιες «ειδήσεις» όπως ότι απαγορεύεται να συλλέγουμε το νερό της βροχής και τελευταία ότι τα πνευματικά δικαιώματα του Εθνικού Ύμνου της Ελλάδας, ανήκουν σε μια εταιρεία ονόματι The Orchard. 

Αυτό σημαίνει ότι κάθε φορά που παίζει ο Εθνικός μας Ύμνος η εν λόγω εταιρεία εισπράτει πνευματικά δικαιώματα. Ας δούμε όμως κάποια γεγονότα.

• Ο Εθνικός Ύμνος αποτελείται στιχουργικά, από τους πρώτους οκτώ στίχους του ποιήματος «Ύμνος εις την Ελευθερίαν» το οποίο έγραψε ο Διονύσιος Σολωμός το 1823.
• Η μελοποίηση ανήκει στο Νικόλαο Μάντζαρο που μάλιστα συνέθεσε όχι μία μα έξι διαφορετικές εκδοχές του, με την τελευταία το 1861.

Έχουν σημασία όλες αυτές οι ημερομηνίες. Δεν αναφέρονται απλά για ιστορικούς λόγους αλλά γιατί συνδέονται με τη νομοθεσία περί πνευματικών δικαιωμάτων. Και αντιγράφω:

• Η διάρκεια ισχύος των πνευματικών δικαιωμάτων είναι ολόκληρη η ζωή του δημιουργού και 70 χρόνια μετά το θάνατό του.
• Στα έργα συνεργασίας, η προστασία της πνευματική ιδιοκτησία διαρκεί 70 χρόνια από το θάνατο του τελευταίου επιζήσαντα δημιουργού.
• Στα ανώνυμα ή ψευδώνυμα έργα, η προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας διαρκεί 70 χρόνια, τα οποία υπολογίζονται από την 1η Ιανουαρίου του έτους που έπεται εκείνου κατά το οποίου το έργο κατέστη νομίμως προσιτό στο κοινό.

Αυτό ισχύει για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε άλλες χώρες ο χρόνος ποικίλει αλλά συνήθως είναι μέχρι πενήντα χρόνια μετά το θάνατο του τελευταίου δημιουργού.

Αυτός παρεμπιπτόντως είναι και ένας βασικός λόγος που βλέπουμε τόσα πολλά remake παλιών ταινιών. Γιατί έχουν περάσει 70+ χρόνια από το θάνατο του τελευταίου δημιουργού.

Αν λοιπόν πάρουμε ως τελευταίο δημιουργό του Εθνικού Ύμνου το Νικόλαο Μάντζαρο και προσθέσουμε στην ημερομηνία του θανάτου του (30 Μαρτίου 1872) 70 χρόνια, θα φτάσουμε στις 29 Μαρτίου του 1942.

Άντε να υπολογίσουμε και μερικά δίσεκτα και να πιάσουμε 4-5 Απριλίου. Μετά, ο Εθνικός Ύμνος δεν υπόκειται σε κανένα περιορισμό σχετικά με τα πνευματικά του δικαιώματα και μπορούμε, ελεύθερα, να τον παίζουμε αλλά και να τον διασκευάζουμε.

Καλόν είναι τέτοιες εποχές να είμαστε σε εθνική επαγρύπνηση αλλά δε χρειάζεται να βλέπουμε παντού φαντάσματα.