Με τον όρο θερμική διαστολή εννοούμε το φαινόμενο εκείνο, κατά το οποίο αυξάνονται οι διαστάσεις ενός σώματος καθώς αυξάνεται η θερμοκρασία του.
Τη θερμική διαστολή τη διδάχτηκα πρώτη φορά στο δημοτικό, νομίζω στην 6η τάξη. Δάσκαλός μου ήταν ο Μήτσος ο Αναγνωστόπουλος. Ο Μήτσος λοιπόν, που ήταν δάσκαλος παλαιάς κοπής, επέμενε ότι δε γίνεται να κατανοήσουμε το φαινόμενο της θερμικής διαστολής χωρίς επίδειξη.
Επειδή όμως διαχρονικά στην Ελληνική εκπαίδευση ασχολούμαστε σχεδόν αποκλειστικά με το πως θα κόψουμε κονδύλια (οι κυβερνήσεις), πώς θα κάνουμε σκονάκια (οι μαθητές) και πώς θα δικαιολογήσουμε, αντί να βοηθήσουμε, το παιδί μας αν δεν τραβάει (οι γονείς), τα οπτικοακουστικά μέσα που είχαμε στη διάθεση μας ήταν ελάχιστα.
Και να πεις ότι το χωριό δεν είχε χρήμα; Ας ήταν καλά οι Ευρωπαϊκές επιχορηγήσεις και οι συνταξιούχοι μετανάστες πρώτης γενεάς. Απλά οι συγχωριανοί μου δεν ξόδευαν τα χρήματά τους σε χρήσιμα μονοπάτια όπως η γνώση αλλά σε λιγότερο χρήσιμα όπως τα πολυτελή αυτοκίνητα.
Ο Μήτσος όμως, που είχε πολεμήσει και τον Αττίλα στην Κύπρο, δεν το έβαζε εύκολα κάτω. Έρχεται λοιπόν μια μέσα με ένα αυτοσχέδιο εργαλείο του οποίου το σχέδιο είχε ξεπατικώσει από ένα βιβλίο και το είχε δώσει σε έναν σιδερά να το φτιάξει.
Ήταν μια βάση, μια κολόνα, ένα κρίκος στη μέση της κολόνας, μιαν αλυσίδα στην άκρη της και μια σιδερένια μπίλια στην άκρη της αλυσίδας. Πρώτα πήρε τη μπίλια και την πέρασε μέσα από τον κρίκο. Στη συνέχεια, έπρεπε να τη θερμάνει και να δοκιμάσει πάλι να την περάσει μέσα από τον ίδιο κρίκο. Εκεί θα βλέπαμε ότι πλέον η μπίλια δεν περνά.
Κανονικά τέτοια πειράματα γίνονται σε εργαστήρια με πρωτόκολλα ασφάλειας και πυρασφάλειας. Αλλά για ποια εργαστήρια και ποια πυρασφάλεια μιλάμε. Βγάζει από την τσέπη του ένα τεράστιο κομμάτι βαμβάκι, το πετάει στο πάτωμα, το λούζει με ζιπέλαιο και του βάζει φωτιά!!!
Βρώμισε η αίθουσα από τον καπνό λες και είχαμε πάει σε διαδήλωση με δακρυγόνα. Ο Μήτσος ατάραχος να μας δείχνει το αποτέλεσμα του πειράματος κι εμείς ατάραχοι να παρακολουθούμε. Αφού ολοκληρώνει, σβήνει τη φωτιά που σιγόκαιγε ακόμη πατώντας την με το παπούτσι και ανοίγει τα παράθυρα.
Από τη μια καταλαβαίνω τον κίνδυνο που κρύβει μια τέτοια μέθοδος. Από την άλλη όμως, αυτός είναι ο πλέον σίγουρος τρόπος για να μην ξεχάσεις ποτέ τι σημαίνει θερμική διαστολή.
