Στην Κίνα, αυτήν την αχανή και παράξενη χώρα, οι αρχές εφαρμόζουν ένα σύστημα επιβράβευσης της καλής συμπεριφοράς και τιμωρίας της κακής. Το σύστημα στηρίζεται σε πόντους, παρόμοια με το σύστημα επιβράβευσης πελατών που χρησιμοποιούν πιστωτικές κάρτες. ‘Η πιο σωστά στην αρχή του βαθμολογικού πίνακα ενός ποδοσφαιρικού πρωταθλήματος.
Όσες ομάδες βρίσκονται στις πρώτες θέσεις της βαθμολογίας, χαίρουν προνομίων τα οποία μειώνονται όσο μειώνονται και οι βαθμοί που κάποια ομάδα έχει συλλέξει. Με τις τελευταίες να πέφτουν κατηγορία χάνοντας ακόμη περισσότερα προνόμια.
Αυτό, κοινωνιολογικά, δεν είναι κάτι καινούργιο. Πολλά καθεστώτα ανταμείβουν τους πειθήνιους και τιμωρούν τους απείθαρχους πολίτες τους, ανάλογα με τον ορισμό που το κάθε καθεστώς δίνει σε αυτές τις δύο έννοιες. Οι Κινέζοι όμως, έχουν πιάσει το θέμα από μιαν άλλη πλευρά.
Αντί για τιμωρίες του στυλ «σε κλείνω φυλακή» χτυπούν πιο βασικές, πλέον, ανάγκες των ανθρώπων απ’ ότι είναι η φυσική ελευθερία. Για παράδειγμα, τους μειώνουν την ταχύτητα του ίντερνετ. Όπως καταλαβαίνετε, αυτό τη σήμερον ημέρα αντιστοιχεί με τη μείωση της δόσης σ’ έναν ναρκομανή.
Ή τους υποβαθμίζουν το προφίλ στα σάιτ γνωριμιών. Αυτό έχει επίπτωση κυρίως στους άντρες όμως. Διότι σε μια χώρα όπου είσαι ήδη μέσα στα εκατό εκατομμύρια παραπάνω από τις γυναίκες και τα online συνοικέσια αποτελούν τον κύριο τρόπο για να γνωρίσεις μία από τις μείον εκατό εκατομμύρια, το να πάει το προφίλ σου στον πάτο σημαίνει ότι από ατομικός επιστήμονας θα καταλήξεις ατομικός εραστής.
Δεν το γνωρίζω αλλά φαντάζομαι ότι και οι εταιρείες θα ψάχνουν πλέον για υποψήφιους εργαζόμενους με υψηλή κοινωνική βαθμολογία, τουλάχιστον για τις καλές θέσεις. Οι άλλοι, τα παρτάλια, θα στέλνονται να συναρμολογούν εξαρτήματα για 16 ώρες την ημέρα.
Απ’ όλη αυτήν την υπόθεση, η οποία παρεμπιπτόντως θα ολοκληρωθεί μέχρι το 2020, δύο ενδιαφέρουσες σκέψεις ξεπηδούν. Η πρώτη είναι η ευκολία με την οποία η Κίνα τροποποιεί ένα κατά βάσιν κομμουνιστικό μοντέλο διαμόρφωσης και ελέγχου συμπεριφοράς, χρησιμοποιώντας εργαλεία της ελεύθερης αγοράς. Και η δεύτερη, ότι παρά τα τόσα μυθιστορήματα που γράφτηκαν από δυτικούς, η δυστοπία ξεκινά απ’ την Ανατολή.
Σχόλια 1