Η ιστορία του Μεξικού τον 20ό αιώνα είναι γεμάτη πολιτικές αναταραχές, επαναστάσεις και κοινωνικούς μετασχηματισμούς. Ανάμεσα στα πιο δραματικά και λιγότερο γνωστά επεισόδια βρίσκεται ο Πόλεμος των Κριστέρος (La Cristiada), μια θρησκευτική εξέγερση που πυρπόλησε τη χώρα από το 1926 έως το 1929.
Οι Κριστέρος ήταν κυρίως αγρότες, καθολικοί πιστοί, ιερείς και απλοί πολίτες που «άφησαν το Ευαγγέλιο κι πήραν το φραγγέλιο» απέναντι στις σκληρές αντικληρικαλιστικές πολιτικές της κυβέρνησης. Η σπίθα της σύγκρουσης άναψε με τον λεγόμενο Νόμο Κάγιες (Ley Calles), που επιβλήθηκε το 1926 από τον πρόεδρο Πλουτάρκο Ελίας Κάγιες.
Ο νόμος περιόριζε αυστηρά τη λειτουργία της Καθολικής Εκκλησίας: απαγόρευε τη δημόσια λατρεία εκτός ναών, περιόριζε τον αριθμό των ιερέων και καθιστούσε ποινικό αδίκημα κάθε πολιτική δραστηριότητα εκ μέρους του κλήρου.
Η απάντηση του λαού ήταν άμεση. Χιλιάδες Μεξικανοί πήραν τα όπλα φωνάζοντας το σύνθημα «¡Viva Cristo Rey!» (Ζήτω ο Χριστός Βασιλιάς). Οι Κριστέρος αγωνίστηκαν με πείσμα, κυρίως σε αγροτικές περιοχές, ενάντια σε έναν καλά οργανωμένο και κρατικά χρηματοδοτούμενο στρατό.
Ο πόλεμος υπήρξε αιματηρός, με χιλιάδες θύματα και από τις δύο πλευρές. Υπήρξαν επίσης μαρτυρίες για θρησκευτικούς διωγμούς, βασανιστήρια και δημόσιους απαγχονισμούς ιερέων.
Το 1929 η σύγκρουση έληξε με συμφωνία ανάμεσα στην κυβέρνηση και το Βατικανό, χωρίς όμως να αποδοθεί δικαιοσύνη ή να ικανοποιηθούν πλήρως οι απαιτήσεις των εξεγερμένων. Πολλοί Κριστέρος ένιωσαν προδομένοι, ενώ οι πληγές από τον πόλεμο παρέμειναν ανοιχτές για δεκαετίες.
Η εξέγερση των Κριστέρος δεν είναι απλώς ένα κεφάλαιο της μεξικανικής ιστορίας. Είναι ένα διαχρονικό παράδειγμα της έντασης ανάμεσα στην πολιτική εξουσία και τη θρησκεία.
Και μια υπενθύμιση του τι μπορεί να συμβεί όταν οι Χριστιανοί θυμούνται πόσο ικανοί είναι να πολεμήσουν αλλά και να πεθάνουν για την πίστη τους.
Παραπομπές
Meyer, Jean A., La Cristiada: La guerra de los cristeros, México: Siglo XXI Editores, 1973.
Tuck, Jim, «The Cristero Rebellion: The Mexican People Between Church and State 1926–1929», History Today, 1998.
Bailey, David C., Viva Cristo Rey! The Cristero Rebellion and the Church-State Conflict in Mexico, University of Texas Press, 2003.
- Academia.edu – Cristero War Research
Και λίγη ακόμη θρησκεία και μάχη, στο άρθρο.