Μια απρόσμενη ανακάλυψη σε ένα αρχαίο ιερό έφερε στο φως στοιχεία που άλλαξαν όλα όσα ξέραμε για τις απαρχές του ελληνικού πολιτισμού.
📍 Ελαιώνας, Βοιωτία. Έτος: 2013.
Σε μια ανασκαφή, αρχαιολόγοι φέρνουν στο φως ένα αγγείο, παλιό και φθαρμένο, με χαρακτηριστικά γεωμετρικά μοτίβα. Ίσως να μην εντυπωσίαζε με την πρώτη ματιά. Όμως, η τοποθέτησή του ανάμεσα σε κεραμικά μυκηναϊκού ρυθμού και η χρονολόγησή του στον 12ο αιώνα π.Χ., αλλάζουν το παιχνίδι.
Σύμφωνα με την μέχρι και τα τώρα θεωρία, ο πολιτισμός της Αρχαίας Ελλάδας πέρασε μια «σκοτεινή εποχή», ένα «Μεσαίωνα» μετά το 1200 π.Χ., όπου οι γραπτές μαρτυρίες χάνονται.
Η θεωρία αυτή υποστηρίζει ότι κατά το διάστημα των 400 αυτών περίπου χρόνων, οι κοινωνίες καταρρέουν η μία μετά την άλλη. Οι πρώτες ακτίνες πολιτιστικής ανάκαμψης εμφανίζονται – όπως πιστεύαμε τουλάχιστον – γύρω στο 770-760 π.Χ. λίγο μετά την εποχή που χρονολογούνται οι πρώτοι ιστορικοί Ολυμπιακοί Αγώνες.
Η ανάλυση του αγγείου από τον Ελαιώνα, σε συνδυασμό με ευρήματα στη Σίνδο και τη Ζαγορά, δείχνει ότι το λεγόμενο πρωτογεωμετρικό στυλ εμφανίζεται τουλάχιστον 100 χρόνια νωρίτερα – και όχι μόνο στην Αθήνα, όπως πίστευαν οι παλαιότεροι ερευνητές. Αυτό σημαίνει πως η πολιτιστική «αναγέννηση» είχε ήδη ξεκινήσει πολύ πριν, και ίσως οι «σκοτεινοί αιώνες» της Ελλάδας ήταν τελικά… λιγότερο σκοτεινοί.
Ένα ακόμη εύρημα που ενισχύει αυτήν τη σχετικά νέα, άποψη, είναι και ο Κένταυρος του Λευκαντί (950-900 π.Χ.), που βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ερέτριας και αποτελεί την πρώτη τρισδιάστατη απεικόνιση Κενταύρου, στον Ελλαδικό χώρο.
Πέρα λοιπόν από τη νέα χρονολόγηση για την αρχή της εποχής του σιδήρου, τα ευρήματα αυτά μας προσφέρουν κάτι βαθύτερο.
Την εικόνα μιας κοινωνίας η οποία δεν κατέρρευσε πλήρως και αναγεννήθηκε ξαφνικά, αλλά άντεξε, εξελίχθηκε και τελικά δημιούργησε έναν από τους σπουδαιότερους πολιτισμούς της ιστορίας.
Εσείς τι πιστεύετε;
Είναι αρκετές αυτές οι ανακάλυψεις για να επαναπροσδιορίσουμε την αρχαία Ελληνική ιστορία; Γνωρίζετε άλλα σχετικά ευρήματα; Θα θέλαμε ν’ ακούσουμε τις απόψεις και τα σχόλιά σας.