Η Ιλιάδα είναι αδιαμφισβήτητα ένα από τα σπουδαιότερα έργα που συνέλαβε ανθρώπινος νους κι επηρέασε καταλυτικά τη λογοτεχνία απ’ την εποχή που γράφτηκε μέχρι και τα τώρα που μιλάμε.
Μέσα στους σχεδόν 16.000 στίχους του έπους της Ιλιάδας συναντούμε μία πληθώρα χαρακτήρων απ’ τους οποίους κάποιοι αναλύονται σε μεγαλύτερο βάθος (Αχιλλέας, Έκτορας, Αγαμέμνων, Διομήδης) και άλλοι συμπληρώνουν απλά την ιστορία (Θερσίτης, Επιγέας). Σε μερικούς από αυτούς τους στίχους, γίνεται αναφορά και στο μεγαλύτερο μάντη που διαθέτει το θέρετρο του πολέμου.
Και όχι, δε μιλάω για τον Κάλχα. Μιλάω για τον Πολυδάμαντα, το γιο του Πάνθου. Χου ιζ Πολίνταμας θα μου πείτε και με το δίκιο σας. Φίλος κολλητός του Έκτορα, παλληκάρι πρώτης και με το μυαλό του να έχει πήξει για τα καλά. Ο γαρ οίος όρα πρόσσω και οπίσσω. Που πάει να πει αυτός που έβλεπε και μπρος και πίσω. Δηλαδή έκρινε τα μελλούμενα στηριζόμενος και στο τι είχε γίνει πριν.
Αν θυμάστε την ιστορία, ο Αχιλλέας πλακώνεται με τον Αγαμέμνονα και αποχωρεί από τον πόλεμο, οι Τρώες φτάνουν έξω από τα πλοία των Αχαιών, ο Έκτορας κάνει την πατάτα να σκοτώσει τον Πάτροκλο, ο Αχιλλέας τα παίρνει και είμαστε στη νύχτα πριν ξαναμπεί στη μάχη. Μαζεύονται οι Τρώες να δουν πως θα κινηθούν και ο Πολυδάμαντας που βλέπει τι θα γίνει προσπαθεί να τους συνετίσει. Ακολουθεί ελεύθερη απόδοση.
«Εντάξει παιδιά δε λέω, καλά είναι μέχρι τώρα που έχουμε πέσει μπροστά απ’ τα καράβια των απέκηδων αλλά όταν ξημερώσει, μπαίνει ο Αχιλλέας στην εξίσωση. Εγώ λέω να τα μαζέψουμε, να πάμε πίσω στην πόλη, να κλείσουμε όσο πιο καλά γίνεται τις πύλες και άστον να κάνει κύκλους με το άρμα γύρω γύρω από τα τείχη. Γιατί έτσι και μας πετύχει ο ψυχάκιας σε ανοιχτό έδαφος, θα μας κάνει ασήκωτους. Διπλό ημίχρονο, διπλό τελικό».
Και γι’ αυτό λέω ότι είναι ο καλύτερος μάντης της Ιλιάδας. Διότι δε στηρίζεται στο «δώστε μου δάφνες για πιω, να κάνω και κεφάλι, κι απ’ το κεφάλι το βαρύ, χρησμό να δώσω πάλι». Χρησιμοποιεί τη φαιά ουσία που διαθέτει σε συνδυασμό με την παιδεία και την εμπειρία. Αν το καλοσκεφτείτε δηλαδή, όλοι μας είμαστε δυνητικά μάντεις. Αυτό είναι το ηθικό δίδαγμα του άρθρου.
Εδώ θα σας δώσω ένα spoiler, ο Έκτορας δεν τον ακούει. Αν η μνήμη τώρα σας δε σας βοηθά σχετικά με τι ακολουθεί, μπορείτε να το διαβάσετε, όπως και όλο το έπος, εδώ https://bit.ly/3jO4JDW σε μετάφραση Καζαντζάκη-Κακριδή.
Σχόλια 1