Ο τρόμος, δεν είναι συνδεδεμένος με την Ελληνική λογοτεχνία. Και πως θα μπορούσε άλλωστε, όταν πρέπει τέρατα και ξεκοιλιάσματα να συνυπάρξουν αρμονικά με το «Έρως ανίκατε μάχαν» ή έστω με το «αρνάκι άσπρο και παχύ».

Παρ’ όλα ταύτα, στα μέτρα και τα σταθμά που μας αναλογούν, κάμποσα έργα μπορούν να συμπεριληφθούν σε γένη και υπογένη τρόμου και Γοτθικής ατμόσφαιρας, πασπαλισμένα με μπόλικη δόση λαογραφίας και παράδοσης. Από τα πιο χαρακτηριστικά, είναι η Κουκουβάγια.

Ποίημα του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, που αφηγείται τη μετά θάνατον περιπέτεια του Θανάση Βάγια, ενός προδότη εφάμιλλου του Πήλιου Γούση. Σύμβουλος του Αλή πασά και υπεύθυνος για το θάνατο εκατοντάδων αθώων ψυχών στο Γαρδίκι, ο Θανάσης Βάγιας έρχεται αντιμέτωπος με τη φριχτή τιμωρία της μεταμόρφωσής του σε βρυκόλακα.

Μην πάει όμως το μυαλό σας σε χολιγουντιανές παραγωγές τύπου Dracula, με μπέρτες, νυχτερίδες και σκυλόδοντα. Αυτές μιλούν για vampires κι εμπνέονται από το ομώνυμο βιβλίο του Bram Stoker. Οι Έλληνες βρυκόλακες έχουν μεγαλύτερη συγγένεια με τα ρουμανικά strigoi πλάσματα μιαρά που ζουν μέσα στη βρώμα και τη δυσωδία. Αυτό είναι αλληγορικό, όπως καταλαβαίνετε.

Ο Βαλαωρίτης, έχοντας ακούσει τις διηγήσεις για τη σφαγή στο Γαρδίκι, αποφασίζει ν’ αφιερώσει ένα ποίημα του στο Βάγια. Το ύφος που επιλέγει, αναλογιζόμενοι μάλιστα ότι πρόκειται για τον ίδιο άνθρωπο που έγραψε, μεταξύ άλλων, το «Μέριασε βράχε να διαβώ», μπορεί να ξενίζει. Είναι όμως αποτέλεσμα των συναισθημάτων οργής που τον κατακλύζουν, όπως δηλώνει και ο ίδιος:

«Ταύτα αρκούσι προς πλήρη κατάληψιν του επομένου στιχουργήματος. Ηθέλησα και εγώ εις το γενικόν ανάθεμαν να ρίψω τον λίθον μου κατά του κακούργου τούτου. Αν δεν επέτυχα του σκοπού, ας αποδοθή το πταίσμα εις την αδυναμίαν του βραχίονος του κατασφενοδίσαντος τον λίθον».

Ο ποιητής πλέκει μια εφιαλτική πραγματικά ιστορία όπου ο πρωταγωνιστής αδυνατώντας να βρει γαλήνη στον τάφο του, περιφέρεται σαν την άδικη κατάρα οδηγούμενος από μία κουκουβάγια, που εδώ δε συμβολίζει τη σοφία μα το φτερωτό ψυχοπομπό, το σκοτεινό αγγελιαφόρο του θανάτου και το μάντη κακών οιωνών.

Αν σας ιντρικάρισε η περιγραφή, εδώ μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την Κουκουβάγια.